TENS ünitesi ne işe yarar?

Transkutanöz Elektriksel Sinir Stimülasyonu (TENS), sinirleri deri yoluyla uyarmak için düşük voltajlı elektrik akımları kullanan invaziv olmayan bir ağrı kesici tedavi yöntemidir. Genellikle fizik tedavi, rehabilitasyon ve kronik ağrı, ameliyat sonrası ağrı ve kas spazmları gibi rahatsızlıkların ağrı yönetiminde kullanılır.

 

Etki Mekanizması:

TENS'in arkasındaki mekanizma temel olarak ağrının kapı kontrol teorisine ve endojen opioidlerin salınımına dayanmaktadır:

  • Ağrının Kapı Kontrol Teorisi:

Melzack ve Wall tarafından 1965 yılında ortaya atılan bu teori, ağrı algısının omurilik düzeyinde düzenlendiğini öne sürer. TENS elektriksel uyarılar verdiğinde, ciltte ve alttaki dokularda bulunan geniş çaplı A-beta liflerini uyarır. Bu lifler, daha küçük A-delta ve C lifleri tarafından taşınan ağrı sinyallerinin iletimini engelleyebilir. Esasen, A-beta liflerinin uyarılması ağrı sinyallerine "kapıyı kapatır" ve ağrı algısını azaltır. Bu durum, duyusal girdi (TENS'ten gelen) ile ağrı girdisi arasında bir rekabet olarak düşünülebilir.

  • Endojen Opioid Salınımı:

TENS'in merkezi sinir sisteminde endorfin ve diğer endojen opioidlerin salınımını artırdığı gösterilmiştir. Bu doğal ağrı kesici maddeler opioid reseptörlerine bağlanarak ağrıyı daha da hafifletir ve iyi olma hissini artırır.

  • Kas Gevşemesi:

Ağrı kesici özelliğinin yanı sıra, TENS kas gevşemesine de yardımcı olabilir. Elektriksel uyarılar kas gerginliğini ve spazmlarını azaltabilir, bu da fibromiyalji ve miyofasyal ağrı sendromu gibi rahatsızlıkların tedavisinde faydalıdır.

 

TENS Türleri

  • Konvansiyonel TENS:Düşük yoğunluklu, yüksek frekanslı (80-100 Hz) darbeler verir. Bu mod, öncelikle kapı kontrol teorisini kullanarak çalışır ve anında ağrı kesici etki sağlar.
  • Akupunktur benzeri TENS (AL-TENS):Düşük frekanslı (1-4 Hz) uyarım ve daha yüksek yoğunluk kullanır. Bu mod, endorfin salınımını teşvik etmeyi amaçlar ve genellikle daha uzun süreli ağrı kesici olarak kullanılır.
  • Patlama Modu TENS:Hem konvansiyonel hem de akupunktur benzeri TENS'in unsurlarını bir araya getirerek, atımları atımlar halinde iletir. Bu yöntem, ağrıyı hafifletmeyi ve konforu artırmayı sağlayabilir.
  • Kısa Yoğun TENS:Kısa süreli, yüksek yoğunluklu ve yüksek frekanslı bir uygulama olup, sıklıkla prosedürler sırasında akut ağrıyı hafifletmek için kullanılır.

 

Uygulamalar

TENS, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli klinik ortamlarda kullanılır:

  • Kronik Ağrı Yönetimi: Artrit, bel ağrısı ve nöropatik ağrı gibi durumlar.
  • Ameliyat Sonrası Ağrı Giderme: Opioid ilaçlara olan bağımlılığın azaltılmasına yardımcı olur.
  • Doğum Ağrısı Yönetimi: Bazı ortamlarda doğum sırasındaki rahatsızlığı hafifletmek için kullanılır.
  • Rehabilitasyon: Fizik tedavi sırasında ağrıyı azaltarak ve kas gevşemesini sağlayarak iyileşmeyi kolaylaştırır.

 

Güvenlik ve Hususlar

TENS, uygun şekilde kullanıldığında genellikle güvenli kabul edilir. Ancak, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bazı kontrendikasyonları vardır:

  • Duyusal bozukluğun olduğu bölgelerde, açık yaralarda veya bazı tıbbi cihazların (örneğin kalp pili) bulunduğu yerlerde kullanılması önerilmez.
  • Epilepsi veya kalp rahatsızlığı gibi özel tıbbi rahatsızlıkları olan kişilerin dikkatli olması önerilir.

 

Çözüm

TENS, hem periferik hem de merkezi mekanizmalar aracılığıyla ağrı algısını değiştirmek için elektriksel uyarımı kullanan çok yönlü ve etkili bir ağrı yönetimi yöntemidir. İnvaziv olmayan yapısı ve göreceli güvenliği, onu hem klinik hem de ev ortamında çeşitli ağrı sorunlarından kurtulmak isteyen hastalar için değerli bir araç haline getirir. Tüm tedavi yöntemlerinde olduğu gibi, bireysel yanıtlar farklılık gösterebilir ve kişiselleştirilmiş tedavi planları için sağlık uzmanlarına danışılması önerilir.


Gönderim zamanı: 08-Eki-2024